Blog

EVLİLİĞİN İPTALİ DAVASI NEDİR?

Evliliğin iptali, yapılmış olan bir evliliğin mahkeme kararı ile iptal edilmesi ve geçersiz hale getirilmesidir. Geçersiz şekilde kurulan evlilik kendiliğinden sona ermemektedir. Evliliğin sona ermesi için mutlaka bir mahkeme kararı gerekmektedir.

EVLENMENİN MUTLAK BUTLANI DAVALARI

Kesin evlenme engelleri, mutlak butlan sebebidir. Mutlak butlan halinde dahi evlenme hâkimin kararına kadar geçerli bir evliliğin bütün sonuçlarını doğurur.

Evliliğin mutlak butlanla geçersiz olma sebeplerine TMK’nın 145. maddesinde yer verilmiştir.

Madde 145-“Aşağıdaki hâllerde evlenme mutlak butlanla batıldır:

1. Eşlerden birinin evlenme sırasında evli bulunması,

2. Eşlerden birinin evlenme sırasında sürekli bir sebeple ayırt etme gücünden yoksun bulunması,

3. Eşlerden birinde evlenmeye engel olacak derecede akıl hastalığı bulunması,

4. Eşler arasında evlenmeye engel olacak derecede hısımlığın bulunması.”

Bu durumda evlilik mutlak butlanla batıl kabul edilir. Bu hallerin varlığı halinde ilgili olan herkes ve cumhuriyet savcısı resen dava açabilir. Bu kişilerin açacağı davalarda her iki eş de davalı olarak gösterilir. Bir eşin açacağı davalarda diğer eş davalı olacaktır.

Medeni Kanun, mutlak butlan sebeplerinin bulunması durumunda evliliğin iptali davası açılabilmesi için herhangi bir hak düşürücü süre öngörmemiştir. Evliliğin her aşamasında iptal davası açmak mümkündür.

EVLENMENİN NİSBİ BUTLANI DAVALARI

Evliliğin nisbi butlanı, evlenme sırasında ayırt etme gücünden geçici yoksunluk, irade sakatlığı ve yasal temsilcinin izninin bulunmaması sebebiyle evlenmenin sakatlanmasına denir. Evliliğin nisbi butlanı kendiliğinden gerçekleşmez bunun için dava açılması gerekmektedir. Sakat olan evliliklerin sonlandırılması ancak hâkim kararı ile mümkündür. Evlenmenin nisbi butlanına ilişkin davalar kesinleştiği tarih itibariyle ileriye etkili olarak sonuç doğurur. Evlenmenin iptaline ilişkin kararlar geçmişe etkili değildir.

Medeni Kanun, nispi butlan sebeplerinden dolayı dava açılabilmesi için 6 ay ve 5 yıllık hak düşürücü süreler öngörmüştür. Buna göre nispi butlan sebeplerine dayanılarak iptal davası açma hakkı, iptal sebebinin öğrenildiği veya korkunun etkisinin ortadan kalktığı tarihten başlayarak altı ay ve en geç evlenmenin üzerinden beş yıl geçmekle düşer.

AYIRT ETME GÜCÜNDEN GEÇİCİ YOKSUNLUK SEBEBİ İLE EVLENMENİN İPTALİ DAVASI

Türk Medeni Kanununun 148.maddesine göre “Evlenme sırasında geçici bir sebeple ayırt etme gücünden yoksun olan eş, evlenmenin iptalini dava edebilir.”

YANILMA SEBEBİYLE EVLENMENİN İPTALİ DAVASI

Türk Medeni Kanununun 149.maddesinde;

1. Evlenmeyi hiç istemediği veya evlendiği kişiyle evlenmeyi düşünmediği hâlde yanılarak bu evlenmeye razı olmuşsa,

2. Eşinde bulunmaması onunla birlikte yaşamayı kendisi için çekilmez bir duruma sokacak derecede önemli bir nitelikte yanılarak evlenmişse.”

Eşlerden biri evlenmenin iptalini dava edebileceği düzenlenmiştir.

ALDATMA SEBEBİYLE EVLİLİĞİN İPTALİ DAVASI

Türk Medeni Kanununun 150.maddesinde;

1. Eşinin namus ve onuru hakkında doğrudan doğruya onun tarafından veya onun bilgisi altında bir başkası tarafından aldatılarak evlenmeye razı olmuşsa,

2. Davacının veya altsoyunun sağlığı için ağır tehlike oluşturan bir hastalık kendisinden gizlenmişse.

Eşlerden birinin evlenmenin iptalini dava edebileceği hükmü yer almaktadır.

KORKUTMA NEDENİYLE EVLENMENİN İPTALİ DAVASI

Türk Medeni Kanununun 151.maddesine göre “ Kendisinin veya yakınlarından birinin hayatı, sağlığı veya namus ve onuruna yönelik pek yakın ve ağır bir tehlike ile korkutularak evlenmeye razı edilmiş eş, evlenmenin iptalini dava edebilir.”

EVLİLİĞİN İPTALİ DAVASINDA HAK DÜŞÜRÜCÜ SÜRE

Medeni Kanun, mutlak butlan sebeplerinin bulunması durumunda evliliğin iptali davası açılabilmesi için herhangi bir hak düşürücü süre öngörmemiştir. Evliliğin her aşamasında iptal davası açmak mümkündür.

Medeni Kanun, nispi butlan sebeplerinden dolayı dava açılabilmesi için 6 ay ve 5 yıllık hak düşürücü süreler öngörmüştür. Buna göre nispi butlan sebeplerine dayanılarak iptal davası açma hakkı, iptal sebebinin öğrenildiği veya korkunun etkisinin ortadan kalktığı tarihten başlayarak altı ay ve en geç evlenmenin üzerinden beş yıl geçmekle düşer.

MERSİN AİLE AVUKATI

Mersin Boşanma Avukatı olarak müvekkillerimize aile hukuku, boşanma davası, velayet davası, evliliğin iptali davası, mal paylaşımı davası konularında en iyi şekilde hizmet vermekteyiz.